Kadının Tekstildeki Görünmez Emeği

Tekstil sektöründeki görünmez emeğin kadınlar perspektifinden daha derin olduğunu biliyor muydunuz?

Pek çok alanda olduğu gibi tekstil sektöründe de eşitsizlikler ve görünmezlikler kadınlar üzerinde yoğunlaşıyor. Dünyanın genelinde ise tablo aynı. Tekstilde kadın emeğinin görünmezliği üzerine bir araştırma yapmak isteseniz aynı suistimaller, eşitsizlikler ve haksızlıklar üzerinden haberlerle karşılaşmanız mümkün. Yani konum fark etmiyor: Hindistan,

Meksika, Türkiye…

Türkiye demişken biraz buradaki görünmez emekten bahsetmek istiyoruz: 

Türkiye'deki görünmez emek kadınların üstlendiği iş yükü üzerinden tanımlanıyor, evde, işte ve tekstil sektöründe. Kadının görünmezliği bir alışkanlık haline gelmiş. 

Düşük ücret, güvencesiz çalışma, ayrımcılık gibi sorunlar kadın çalışanların tekstil sektöründeki güçlü emeğini küçümsüyor ve varlıklarını neredeyse hiçe sayıyor. 

Oysa dünyadaki hazır giyim sektöründe çalışan işçilerin %79'u kadın.* Görünürlükleri ise yoğunluklarından az.

Kadınların tekstil sektöründe görünmez emeği yoğunlaştığı 3 alanda kendini gösteriyor:

1. Evde üretim/kayıt dışı çalışma: Tekstil firmalarında istihdam edilmenin pahalanan ücretleri nedeniyle çoğunlukla kadınlar kayıtdışı ve evden çalışma koşullarına maruz bırakılıyor. Evde üretim kadınların sadece yaptığı kadar işin ücretini almasına sigorta hakkından faydalanamamasına neden oluyor. Kayıt dışı çalışma ise çalışılan yerin insan sağlığını tehlikeye atan "merdiven altı" mekanlar olmasından dolayı kadınların yaşadığı pek çok sorunla beraber sağlıklarını da olumsuz etkiliyor.

2. Düşük ücretli çalışma: Kayıt dışı ve sigortasız çalışmanın sonuçlarından biri de düşük ücretle çalışma sorunudur. Kadınların maaşları bir pazarlık konusu haline gelirken sigortasız çalışmaya ikna ediliyorlar. Bu onlar için normal hale getirilirken hem sigortasız hem erkeklerden daha az ücret alıyorlar. Ayrıca uzun çalışma saatleri, mesai ücretlerinin ödenmemesi, maaşlarından yapılan kesintiler de kadınların düşük ücretle yaşadığı başka sorunları da öne çıkarıyor.

3. Güvencesiz çalışma: Sigortasız ve kayıt dışı çalışma güvencesiz olmayı da beraberinde getiriyor. Kısa vadede yaşanan iş kazalarında kendi başının çaresine bırakılan kadın çalışanlar uzun vadede bunca yıl çalıştıkları halde emekliliklerinde hak ettiği ücretleri de alamıyorlar. Kadınların geçici pozisyonlara alımlarının yapılması ise rahat ve istedikleri pozisyonlarda istihdam edilmelerini engelliyor.

Peki Biz Ne Yapıyoruz?

Atölyemizde tüm ekibimizi kadınlardan oluşturuyor, emeğin değerini gözeterek hak ettikleri adil ücreti sunuyoruz. Atölyemizde çalışan her kadının sosyal güvencesini sağlıyor, sigortasız istihdamı asla tercih etmiyoruz. Çalışma saatlerini kadınların hayat ritimlerine göre düzenleyerek ve esnek çalışma terimini fazla mesai veya fazladan çalışılan gün olarak değil kendi ritimlerine uygun olarak çalışma şekli olarak ayarlıyoruz.

Kadın emeğinin görünür kılınması, sağlıklı ve güvenceli koşullar, etik ve adil üretim için var gücümüzle çalışıyoruz. 

*Kaynak: https://cleanclothes.org/fashions-problems/issues-old/gender